Peki oyunda Meslekler nasıl işliyor?

ESO’nun nispeten detaylı bir meslek yapısı olduğunu söylemek isterim. Öncelikle karakteriniz her mesleği edinebilir, bu mesleklerde seviye atlayabilir ve eşyalar üzerindeki her niteliği (trait) öğrenebilir. Nitelik öğrenmek derken neden bahsettiğimi hemen aşağıda anlatacağım ancak genel olarak meslekler nelerdir, bize ne gibi artıları vardır, onları bir aydınlatayım.

İlk olarak değinmek istediğim nokta oyunda ham madde toplamak için herhangi bir mesleğe ihtiyaç duymadığınız. Dilediğiniz gibi dolaşabilir, gördüğünüz materyalleri toplayabilirsiniz ancak bu materyallerin bazılarını ham madde hâlinden çıkartıp kullanılabilir parçalara dönüştürmek için mesleklere yönelmeniz gerekiyor. Mesleklerin herhangi bir ön koşulu olmadığı için kolaylıkla yapabilirsiniz; yalnızca yeni bir karakter yarattığınızda her meslek için kısa bir ön görev yaparak sertifikanızı da alabilirsiniz (sertifikaların ne işe yaradığına aşağıda değineceğim). Sonrasında bu mesleğin seviyesini arttırıp arttırmamak tamamen size kalmış; her meslek için son seviye ise 50 olarak belirlenmiş durumda.

Mesleklerin seviyelerini arttırmanın size bazı artıları da oluyor (örneğin ham maddeleri belirli bir uzaklıktan daha rahat görmenizi sağlamak veya size her gün oyun içi postayla ham madde gönderen NPC kiralamak vs) ama dediğim gibi tamamen sizin seçiminize kalmış bir durum. Mesleklerin seviyesini arttırmak ilk başta az materyal toplayacağınızdan biraz zorlu gelebilir ancak inanın kısa süre içerisinde gereğinden fazlasını edineceksiniz, o yüzden mutlaka yapmanızı tavsiye ederim. Ek not olarak meslekleri bulunduğunuz herhangi bir yerde geliştiremeyeceğinizi veya detaylarını göremeyeceğinizi de belirteyim: İlgili mesleğin “crafting table”ına, yani zanaatkârlık masasına gitmeniz ve bu masa ile etkileşime geçmeniz gerekiyor. İşinizi kolaylaştıracak birkaç addon’u ilgili rehberde bulabilirsiniz.

Oyunda şu anda 7 adet meslek bulunuyor.

Alchemy: Potion (iksir) ve Poison (zehir) yapmanızı sağlayan bu mesleği aktif olarak kullanacaksanız Tamriel üzerindeki çeşitli bitkileri toplamanız gerekiyor.
Blacksmithing: Heavy armor (ağır zırh) ve metalik silahları yapmanızı sağlayan bu meslek için çeşitli maden filizlerinden materyal toplamanız gerekiyor.
Clothing: Light armor (hafif zırh) ve Medium armor (deri zırh) yapmanızı sağlayan bu meslek için pamuk, ipek vb maddeler dışında hayvan derileri de toplamanız gerekiyor.
Enchanting: Tamriel üzerinde çeşitli yerlerde bulabileceğiniz Runestone adındaki kaynaktan topladığınız rünleri kullanarak zırhınıza, silahlarınıza ve mücevherlerinize ekstra özellikler ekleyen parçalar yaratabiliyorsunuz. Runestone’lardan rastgele rünler düştüğünü de eklemem gerek, o yüzden istediğiniz eklentileri yapmak için birden çok Runestone bulmak isteyebilirsiniz.
Jewelry Crafting: Summerset genişleme paketiyle oyuna eklenen bu meslek, kolye ve yüzük yapmanızı sağlıyor. Bunları yapabilmek için de bu mesleğe özgü ham maddeleri toplamanız gerekiyor. Eğer Summerset sahibi değilseniz bu mesleği edinemiyorsunuz.
Provisioning: Yiyecek ve içecek yapmanızı sağlayan bu meslek için gereken materyalleri öldürdüğünüz yaratıklardan alabilir, etrafta bulunan kutu ve varillerden toplayabilirsiniz.
Woodworking: Yay, asa ve kalkan yapmanızı sağlayan bu meslek için ham tahta / odun toplamanız gerekiyor.

Toplayabildiğiniz ham maddeler, mesleğinizin seviyesine göre şekilleniyor. Siz seviye atladıkça bulduğunuz materyallerin de değiştiğini göreceksiniz. Ayrıca bu materyalleri Guild Trader üzerinden alıp satabilirsiniz.

Ham maddeleri edinmenin bir diğer yolu ise Deconstruct olarak isimlendirilen parçalama yöntemi. Görevleri yaparken veya yaratıkları öldürürken düşen kıyafet parçalarını ilgili mesleğin masasına gittiğinizde parçalayabilir, içerisindeki materyallerin bir kısmını toplayabilirsiniz. Hem mesleğinizin seviyesini arttırmanıza da yardımcı olan bu yöntem ile ham madde kazanımınızı da hızlandırırsınız -ki tavsiye ederim; elinize geçen her şeyi işe yaramıyor diye satmaya kalkışmayın.

Fishing (balıkçılık) ayrı bir meslek olarak geçmese de değinmekte fayda var. Oyunda çok farklı balıklar var ancak hepsi tek bir maddeye dönüştürülüyorlar: Fileto kestiğinizde balık eti olarak çantanıza ekleniyorlar; o yüzden fazla sayıda balık çeşidi olması gözünüzü korkutmasın. Ayrıca balıkları keserken “Perfect Roe” adında özel bir malzeme bulma şansınız da var ve bu maddeyi dilerseniz kendiniz kullanabiliyor, dilerseniz de Guild Trader üzerinden güzel bir fiyata satabiliyorsunuz.

Gördüğünüz her su kütlesinde dilediğiniz yerde balık tutamıyorsunuz. Balık havuzlarının kendilerine özel bir animasyonu var ve yaklaştığınızda balık tutma seçeneği ekranınızda beliriyor. Normal balıklar dışında isimleri yeşil ve mavi renklerde özel balıklar da tutabilme şansınız var ve bunları direkt tüccarlara satabilirsiniz, başka herhangi bir amaçları yok. Balık havuzlarının bulundukları yere göre yem kullanmanız gerektiğini de ayrıca belirtmem gerek. Yemler ise alt ettiğiniz çeşitli yaratıklardan düşebileceği gibi bir kısmını da arı, kelebek, fare vb küçük hayvanlardan toplayabilirsiniz.

Foul (pis su): Crawlers veya Fish Roe
Lake (göl): Guts veya Minnow
Ocean / Saltwater (okyanus / tuzlu su): Worms veya Chub
River (nehir): Insect Parts veya Shad

Bir balık havuzunda tek başınıza balık tutarsanız muhtemelen 10-15 arası balık edinebilirsiniz. Eğer aynı havuzdan birden fazla kişi balık tutmaya başlarsa bu sayı azalıyor ancak bu sefer de yukarıda bahsettiğim özel balıkları tutma şansınız artıyor. Bir bölgedeki tüm özel balıkları yakaladığınızda achievement kazandığınızı da not edeyim.

Mesleklerden bahsederken sertifika edinmeye değinmiştim. Sertifikalar, bir mesleğin günlük görevlerini, yani daily crafting writ’lerini yapmanıza olanak tanıyor; kısacası bir meslekte sertifikanız yoksa ilgili günlük görevi yapamıyorsunuz. Peki nedir bu günlük görevler? Meslek günlük görevleri, sizden belirli sayıda eşya yapmanızı isteyen şeylerdir; örneğin Clothing mesleğinde sertifikanız varsa sizden 2 çift ayakkabı ve 1 cübbe yapmanızı, yaptıklarınızı da şehirlerdeki ilgili kutulara bırakmanızı talep edebilirler. Bu eşyaları yapıp teslim ettiğinizde size bir miktar para ve hem karakter hem de meslek deneyim puanları veriyorlar -ki karakterinizin gelişimi için güzel bir fırsat. Şöyle örnek vereyim: Ben tüm mesleklerde son seviyedeyim, yedi mesleğin de günlük görevlerini yapıyorum ve her birinden 664 altın kazanıyorum; yani sadece mesleklerden -hem de özel bir şey yapmadan- günde 4.648 altın edinebiliyorum, verdiği deneyim puanları da cabası.

Mesleklerin sertifikalarını edinip son seviyelerine ulaştığınızda yeni bir sistem devreye giriyor: Master Writ. Master Writ’ler sizden çok daha özel parçalar yapmanızı istiyor ve bunu detaylıca belirtiyor. Hangi meslekle ilgili olduğu, hangi parçayı istediği, hani setin parçası olması gerektiği, kalitesi, crafting motif’i (stil motifi) ve üzerinde bulunması gereken özelliği listeliyor. (Bu maddeleri hemen aşağıda detaylıca anlatacağım.) Master Writ’ler günlük görevleri teslim ettiğinizde düşük şansa gelebildiği gibi dilerseniz Guild Trader’lar üzerinden de satın alınabiliyor. Master Writ’i başarıyla tamamladığınızda sizden bağlı olduğunuz ittifakın ana şehrine gitmeniz ve buradaki özel bir tüccara eşyayı teslim etmeniz isteniyor, karşılığında ise bir miktar altın, deneyim puanları ve en önemlisi writ voucher ediniyorsunuz. En fazla 5.000 adet bulundurabildiğiniz bu writ voucher’ları toplayarak çeşitli mobilyalar, ev eşyaları, tasarımlar, motifler vb birçok parçayı satın alabilirsiniz.

Master Writ kısmında bahsettiğim üzere yaptığınız eşyanın kalitesini arttırabilirsiniz. Yapılan her eşya öncelikle basit beyaz (common) kalitedeyken her mesleğe özel bazı materyalleri kullanarak bunları yeşil (uncommon), mavi (rare), mor (epic) ve en son seviye olan sarı (legendary) kaliteye çıkartabilirsiniz. Bu özel materyalleri de deconstruct yöntemiyle edinebilir veya Guild Trader’lardan satın alabilirsiniz.

Crafting motif ise bir kıyafetin tarz olarak nasıl gözükeceğini belirleyen bir özellik. Oldukça fazla sayıda motif olduğunu belirtmem gerek ve bunlardan bazıları yüksek ücretlere satılıyor. Sadece görüntüden öte anlamı olan motifler, Master Writ’ler için şart olan adımlardan biri. Eğer bir motifi bilmiyorsanız elinizdeki (veya almayı düşündüğünüz) Master Writ’i yapamazsınız, bu yüzden bir Master Writ’i yapmayı kabul etmeden önce koşulları sağlayıp sağlamadığınızı mutlaka gözden geçirmelisiniz. Bu motifler de diğer birçok tasarım gibi her türlü kaynaktan edinilebiliyor veya satın alınabiliyor.

Eşyaların niteliklerinden de bahsetmiştim. Oyun içerisinde “traits” olarak adlandırılan bu sistem, edinilen veya yapılan kıyafet / mücevher parçalarına çeşitli nitelikler ekliyor. Her nitelik birbirinden farklı avantajlar sağlıyor ve meslek sahibiyseniz bunların hepsini öğrenebilirsiniz; ancak çok uzun zaman aldıklarını belirtmem gerek. Bu nitelikleri öğrenmek için üzerinde daha önceden belirli bir niteliği barındıran parçayı “Research” adımı altında araştırmanız gerekiyor, bunu yapabilmek için de Crafting Table ile etkileşime geçmeli ve ilgili sekmeyi açmalısınız. İlk trait’ler 4 saat gibi kısa sürede öğrenilirken bildiğiniz trait sayısı arttıkça öğrenme süresi de uzuyor; kalan son trait’i öğrenmeniz bir ay gibi korkunç uzun bir zamana yayılabiliyor. Trait’lerin sadece Blacksmithing, Clothing, Jewelry Crafting ve Woodworking meslekleri için geçerli olduğunu da belirteyim. Zırh, silah ve mücevherler için ayrı nitelikler bulunuyor; bunların açıklamalarının bulunduğu görselleri kolaylık olması açısından ekliyorum, dilerseniz ilgili sayfaya gidip kendiniz de bakabilirsiniz. Tablolar İngilizce, o yüzden aklınıza takılan bir şey olursa çekinmeden sorabilirsiniz.

Şimdi gelelim eşya setlerine (item sets)… Bunlar zırhınızı, silahlarınızı ve mücevherlerinizi kapsayan parçalar ve aynı setten belirli sayıda parça toplayıp giydiğinizde size ekstra özellikler sağlıyorlar. Bu setlerin bir kısmını özel olarak bulundukları bölgelerden edinebildiğiniz gibi (örneğin Twin Sisters seti sadece Auridon bölgesinde bulunuyor) bir kısmını mesleklerle yapabilir, Group Dungeon / Trial / Arena gibi aktivitelerden edinebilir, PvP yaparak toplayabilirsiniz. Meslekler üzerinden edinilebilen setleri yapmak için o sete özel Crafting Table ile etkileşime geçmeniz gerekiyor, her Crafting Table’da bunları yapamıyorsunuz. Bu masaları da çeşitli bölgelerde bulabilirsiniz; sayıları çok olduğu için yazıya eklemedim ancak kolaylık sağlaması açısından buraya tıklayarak ilgili listeye ulaşabilirsiniz. Ayrıca bu setleri yapabilmek için belirli bir parça üzerindeki belirtilen sayıda trait’i de bilmeniz gerekiyor, oyuna başlar başlamaz yapamıyorsunuz.

Diyelim ki istediğiniz bir eşya düştü ancak üzerindeki trait sizin işinize yaramıyor. Dert etmeyin! Clockwork City DLC’si ile oyuna eklenen Transmutation sistemi sayesinde bunu değiştirebilirsiniz ancak bu değişikliği yapabilmek için Transmutation Crystal denen materyale sahip olmanız gerekiyor. Her değişiklik için 50 kristal kullanıyorsunuz ve hesabınızda toplam 100 (ESO+ iseniz 200) kristal bulundurabiliyorsunuz. Bu kristalleri ise Undaunted Pledges, haftalık Trial görevleri, Veteran Dragonstar / Maelstrom / Blackrose Prison Arena, Dungeon Finder grupları ve benzeri aktiviteler üzerinden edinebildiğiniz gibi belirli bir şansa Group Dungeon son boss’undan da düşürebiliyorsunuz. Transmutation yapmanızı sağlayan Transmutation Station, yalnızca Clockwork City’deki Brass Fortress şehrinde bulunuyor ancak Crown Store üzerinden veya 1.250 writ voucher ile ilgili tüccardan da satın alınabiliyor. Şahsi tavsiyem gerçekten son derece işinize yarar bir trait istemiyorsanız bu işlemi sıklıkla tekrarlamamanız; ancak sınırlı sayıda kristal taşıyabildiğinizi de tekrar hatırlatmak isterim. Eğer sınırdaysanız ve kristallerin boşa gitmesini istemiyorsanız bir trait değiştirerek yer açabilirsiniz.

Mesleklerle ilgili olmasa bile bu bölüme yakıştığı için son olarak Outfitting sisteminden bahsetmek istiyorum. Outfit Station adındaki masalarla etkileşime geçerek kullanabileceğiniz bu sistemde üzerinizdeki kıyafetlerin ve silahların görüntülerini değiştirebilir, onları bildiğiniz motiflerin görüntülerine dönüştürebilir ve hatta boyayabilirsiniz. Boyalar ise genel olarak kazanılan başarımlardan geliyor, o yüzden biraz Achievement peşinde koşmak isteyebilirsiniz.