DOSYA: KUZEY TANRILARI

[Takip eden yazı, God of War serisi, Amerikan Tanrıları romanı, Amerikan Tanrıları dizisi ve İskandinav mitolojisine ilişkin “spoiler” içerebilir.]

 

** YÜKLE ** RÜN ALFABESİ ** DOĞRULA ** ŞİİRSEL EDDA ** UYGULA ** RAGNARÖK

Hikmetimiz tatlı akar, tat ve gör.

** HAFTANIN GÜNLERİNİ YÜKLE ** DARAĞACININ İPİNİ ÇEK **

Yaşlı bir savaşçı görüyoruz, iki gözüm. Yılların yorgunluğunu üzerinde taşıyor. Kim bu? Nereye gidiyor? Kimlere kafa tutuyor? Ne yapıyor?

** ESKİ İNANÇLARA GÖZ AT **

“İskandinav inancı” yok, canım, hiçbir zaman da olmadı. Alman inancı vardı, O’ndan önce, iki kafalı kartal Varus Savaşı’na girmeden önce, ormanların ve tepelerin tanrıları vardı. Sonra soğuktan dondular. Ama buzun içinden çıktılar. Ne acı! Ne tesadüf! Merkür’ün, Jüpiter’in, Venüs’ün çift taraflı kılıcının altında can veren kabileler, aynı güneş ve aynı yıldızların altında yeniden doğdular.

YÜKLE – Odin – Wodin – Wotan – Bay Çarşamba – Baba

Önce Baba’yı görüyoruz. Odin’i. Bilgeliğin, şiirlerin ve darağacının tanrısını. Bilgi için kendisini feda ediyor, büyük Odin, kendisini maddi alemi (Midgard) ve diğer tüm alemleri saran Yggdrasil’den asıyor. Yaşam ile ölümün kıyısındayken alfabe ve büyü ona malum oluyor, sonsuz bilgeliğin karşısında bir gözünü feda ediyor.

Kuzgunların ve ozanların tanrısı Odin, Hlidskjalf’ta oturuyor. Elleri boş. Tek gözüyle uzaklara bakıyor.

Büyünün ve tanrıların tanrısı Odin, Hlidskjalf’ta oturuyor. Omuzlarına iki kuzgun konuyor. Biri Huginn, düşünce, düşünme; diğeri Muninn, hafıza, zihin. Gün boyu Midgard’ı geziyorlar, çok soru soran; gün bitmeden Odin’in omuzlarına geri konuyorlar. Böylelikle Odin yerde ve gökte biten her şeyden haberdar oluyor.

Kıyamet! Felaket! Dünyanın sonu geliyor. Alevler buzlara karışıyor. İlimin tanrısı, büyük kurt Fenrir’in, Loki-oğlunun dişleri arasında son nefesini veriyor. Heyhat! Yine de Odin’in oğlu, Odin’in intikamını alıyor.

Günlerden Çarşamba. Kuzeye çıkıyoruz. Batıya gidiyoruz. Bugün İngilizce her zikredildiğinde, Muninn Odin’in kulağına fısıldıyor – bugün onun günü – Wednesday – Wodin’s Day – Odin’s Day, Odin’in Günü.

ÇALIŞTIR – Thor – Fırtınanın Tanrısı – Bir Oğul

Thor’u görüyoruz. Fırtına ve yıldırımların tanrısı. Meşenin ve kuvvetin hamisi. Eitri ve Brokkr, iki cüce, Odin’in oğluna çekici armağan ediyorlar, görüyorsun değil mi? Eyvah! Çekicin sapı çok kısa! Bir yerde yalanların tanrısı kahkaha atıyor. Yine de Mjolnir, Tanrıların Çekici, nereye fırlatılırsa fırlatılsın her zaman tekrar sahibinin eline dönüyor.

Biliyorsun, Thor bir tek fırtına ve yıldırımların tanrısı değil. Kutsallığı simgeliyor. Doğurganlığı simgeliyor. Ne zaman fırtınanın kaba ve doğrudan tanrısı bir soruna yol açsa arkasından birileri toparlıyor. Hatırla – oyunların tanrısı, Thor’un çekicini çalıyor. Thor sinirlenip karanlığın tanrısını Asgard’dan aşağı fırlatıyor. Yılanların tanrısı o kadar hızlı düşüyor ki alev alıyor. Gökten alev saçan bir yıldız, yeryüzüne çakılıveriyor.

**AŞAĞI İN** Ra, ilk defa Apep ile olan savaşını kaybediyor. Gökten alevler saçarak yere düşüyor.

**BİRAZ YUKARI ÇIK** Phaneton, babası Helios’un güneş arabasını çalıp kullanırken kontrolü kaybediyor. Tanrıların tanrısının bir şimşek ile Phaneton’u yere çalmaktan başka çaresi kalmıyor. Alev saçan bir yıldız yeryüzüne çakılıyor.

Günlerden Perşembe. Hava her kapandığında ve camlar her titrediğinde dev-katili Thor (eğer sarhoş değilse) (ve akşamdan kalma da değilse) (yani 365 günün herhangi beş veya on gününden birinde) gülümsüyor. Takvime baktıysan onu andın. Thursday – Thor’s Day – Thor’un Günü. Ama çabuk ol. Ragnarök geliyor. Büyük Dünya Yılanı’nın, Loki-Çocuğu’nun dişleri arasında son nefesini vermek üzere.

ANIMSA – Frigg – Ana Tanrıça

Her mitolojinin ana tanrıçası var mı? Hera olmadan Zeus olmuyor mu? Isis olmadan Osiris olmuyor mu? O yüzden Frigg olmadan Odin de olmuyor. Ana tanrıça o. Odin’n eşi. O da bilgeliğin ve kadınların tanrıçası. Benzerliği görebiliyor musun?

Cuma diye sosyal medyaya attığın her #tgif kaydı ile, Ana Tanrıça Frigg’i tekrar anıyorsun, Odin’in hemen yanındaki konumunu yâd ediyorsun, anlamıyor musun? Cuma onun günü, Frigg’in Günü – Frigg’s Day – yani Friday.

Anneler çocuklarına çok düşkündür. Belli değil mi? Frigg, güzeller güzeli oğluna hiçbir şey olmasın istiyor – benzerliği göremiyor musun? Oğlu Baldr’ı bileğinden tutup nehre batırmak yerine, tek tek bütün canlılardan onun canını yakmamak için söz alıyor. Nasıl ki Thetis oğlunun ayak bileğini unutuyorsa Frigg de çok sevgili oğluna bir tek masum ökse otunun zarar veremeyeceğini düşünüyor.

Kaç anne çocuğunu sokaktan korurken evde keskin bir bıçağı tezgâhın üstünde unutuverir? Tanrılar Frigg’in oğlunun hiçbir şeyi hissetmediğini bildikleri için ona taş ve bıçak atıyorlar. Frigg’in oğlu gülerken, taşlar üzerinden sekiyor. Yalan-Zanaatkârı, kör tanrı Hodr’un eline ökseotundan bir mızrak tutuşturuyor. Minicik bir ot ne yapabilir ki? Hodr’un mızrağı, Baldr’ın sonu oluyor.

SİLMEYE ÇALIŞ – LOKİ – Sonsuza Dek Cezalı

Loki Odin’in oğlu, ama değil. Anlıyorsun, değil mi? Böyle şeyler oluyor. Loki ateşin, yalanların, karanlığın ve kandırmacanın tanrısı. Baldur’u öldür(t)üyor. Mjolnir’i çalıyor. Yarı-kardeşi Thor ile eğleniyor.

Bir gün tanrıların canına tak ediyor. Aldatmacanın kralını yer altına bağlıyorlar. Hemen tepesinde zehirli bir yılan var. Ağzının suları akıyor. Ağzının suları, kurnazlığın tanrısının yüzüne damlıyor. Neyse ki yanında sevgili eşi Sigyn var. Elinde bir kase ile yılanın zehrini topluyor. Kasenin boşalması gerekiyor. Ne zaman kaseyi boşaltmak için ayrılsa yılanın zehri Loki’nin gözlerine değiyor. Loki eşine küfrediyor. Dünya sarsılıyor. Deprem oluyor. Sigyn boş bir kaseyle geri dönüyor.

Bıçakların tanrısının ağzı, daha fazla yalan söylememesi için dikili. Ragnarök’ü bekliyor. Son günü bekliyor. Tanrıların çocuklarından intikam alacağı günü bekliyor. Muhafızların muhafızı, her şeyi gören Heimdall ile son bir kez çarpışıyor. Her biri, diğerinin kılıcı ucunda can veriyor. Bu sırada Loki’nin bir oğlu, büyük canavar, tüm kurtların atası Fenris son yemeğini yiyor ve dişlerini Odin’in üzerine kapatıyor. Bu sırada Loki’nin diğer çocuğu, Dünya Yılanı, zehirlediği Thor’u midesinden tükürüyor. Thor, zehirden devrilmeden önce birkaç adım atıyor.

Savaşta kahramanca can verdikleri için Valhalla’ya, içkinin, etin ve kavganın sonsuz olduğu tavernaya yükseltilen her savaşçı, dünyanın sonunda son bir kere savaşmak için baltalarını kuşanıyor. Her biri kahramanca Ragnarök’te can veriyor. Tüm tanrılar, tanrıçalar ve devler son bir kere çarpışırken Surtr’ın alevden kılıcı hepsini, bedenlerini ve hafızalarını küle çeviriyor.

Böyle rivayet ediliyor kehanetlerde, ozanlar bu şarkıyı söylüyor. Deniyor ki Ragnarök gerçekleştiğinde kıyamet kopacak ve dünyanın sonu gelecek. Odin, Thor, Frigg, Loki, Fenris, Jormungandr, Yggdrassil, hepsi kül olacak ve hafızalarda kalacak. Hepsi efsane olarak anlatılacak, bu dünyada hiç yaşamamışlar gibi, eski bir masal kitabından bir alıntı gibi.

Sence Ragnarök olacak mı, yoksa zaten oldu ve bitti mi? Uzaktan bir savaşçı geliyor – hayır, uzaktan bir savaş geliyor – bu da değil, uzaktan savaşın ta kendisi geliyor. Kuzey buna hazır mı?

Kategoriler
Yazarlardan İnciler
“Çünkü klasiklerin klasik olmasının bir sebebi vardır. Özellikle de üzerine tüm hasar modifikasyonlarını bastığınızda.”
-Burcu (Amansızca Horizon: Zero Dawn överken)